Πάρεση Κοινού Κινητικού Νεύρου
Το σύμπλεγμα πυρήνων της τρίτης εγκεφαλικής συζυγίας (κοινού κινητικού νεύρου) βρίσκεται στο μεσεγκέφαλο, στο επίπεδο των πρόσθιων διδυμίων και κάτω από τον υδραγωγό του Sylvius. Αποτελείται από τους παρακάτω υποπυρήνες (διπλούς και μονούς):
1. Ο υποπυρήνας των ανελκτήρων είναι μονός, ουραίος πυρήνας, εντοπιζόμενος στη μέση γραμμή, ο οποίος νευρώνει και τους δύο ανελκτήρες μυς. Κατά συνέπεια, βλάβες εντοπιζόμενες στην περιοχή αυτή προκαλούν αμφοτερόπλευρη βλεφαρόπτωση.
2. Ο υποπυρήνας του άνω ορθού είναι διπλός. Το κάθε τμήμα του νευρώνει τον άνω ορθό μυ της αντίθετης πλευράς. Έτσι, μονόπλευρη πάρεση του κοινού κινητικού μυ, με διατήρηση της λειτουργικότητας του άνω ορθού μυ της αντίθετης πλευράς, δεν μπορεί να έχει προκληθεί από βλάβη του πυρήνα.
3. Ο υποπυρήνας του έσω ορθού, του κάτω ορθού και του κάτω λοξού είναι διπλοί και νευρώνουν τους αντίστοιχους μυς της σύστοιχης πλευράς.
Βλάβες που αφορούν σε ολόκληρο τον πυρήνα, προκαλούν ομόπλευρη πάρεση του κοινού κινητικού, στην οποία όμως διατηρείται η άνω στροφή του ομόπλευρου οφθαλμού, ενώ περιορίζεται εκείνη του ετερόπλευρου οφθαλμού.
Σε ασθενή με πάρεση του κοινού κινητικού παρατηρούνται τα εξής κατά την οφθαλμολογική εξέταση:
1. Αδυναμία του ανελκτήρα, που έχει σαν αποτέλεσμα τη βλεφαρόπτωση
2. Αδυναμία του έσω ορθού, που οδηγεί σε περιορισμό της προσαγωγής
3. Μη αντιρροπούμενη δράση του έξω ορθού μυός (λόγω αδυναμίας του έσω ορθού) που προκαλεί απαγωγή του οφθαλμού. Ο άθικτος άνω λοξός μυς προκαλεί έσω κυκλοστροφή του οφθαλμού κατά την επιχειρούμενη κάτω βλεμματική στροφή.
4. Αδυναμία του άνω ορθού, με περιορισμό της άνω στροφής
5. Αδυναμία του κάτω ορθού, με περιορισμό της κάτω στροφής
6. Βλάβη των παρασυμπαθητικών κορικών ινών, που προκαλεί την εμφάνιση διεσταλμένης κόρης και την κατάργηση της προσαρμογής (π.χ. υπάρχει δυσκολία κατά την ανάγνωση μικρών γραμμάτων). Η εντόπιση των παρασυμπαθητικών αυτών ινών μέσα στο κορμό των κοινού κινητικού νεύρου έχει μεγάλη κλινική σημασία. Μεταξύ του εγκεφαλικού στελέχους και του σηραγγώδους κόλπου, οι κορικές ίνες βρίσκονται επιφανειακά, στο ανώτερο μεσαίο τμήμα του νεύρου. Δέχονται αιμάτωση από τα αγγεία της χοριοειδούς μήνιγγας, ενώ ο κύριος κορμός του νεύρου αιματώνεται από τα αγγεία του νεύρου. Η παρουσία ή η απουσία συμμετοχής της κόρης έχει μεγάλη σημασία, γιατί συχνά μπορεί να διαφοροδιαγνώσει με χειρουργική από μία παθολογική βλάβη.
1. Οι χειρουργικές βλάβες όπως είναι τα ανευρύσματα, τα τραύματα και ο εγκολεασμός του αγκίστρου, χαρακτηριστικά προσβάλλουν την κόρη, συμπιέζοντας τα αγγεία της χοριοειδούς μήνιγγας και τις επιφανειακά εντοπιζόμενες κορικές ίνες.
2. Οι παθολογικές βλάβες, όπως η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης, συνήθως δεν θίγουν την κόρη. Αυτό συμβαίνει, γιατί η μικροαγγειοπάθεια, η συνοδεύουσα τις παθολογικές βλάβες, προσβάλλει τα αγγεία του νεύρου, οπότε προκαλείται βλάβη μόνο στον κύριο κορμό του νεύρου. Οι επιφανειακά εντοπιζόμενες κορικές ίνες δεν θίγονται.